Een bijzondere collectie: de opgravingscollectie van honderden scheepswrakken uit de voormalige Zuiderzee. De papieren collectie werd in 2017 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed ondergebracht bij Batavialand. Voor hen digitaliseerde Karmac een schat aan waardevolle archeologische onderzoekdossiers. Deze documentatie is nu, door de digitalisering, voor iedereen in te zien.
Bij het ontginnen van de Wieringermeer in de jaren ’30 en de Noordoostpolder (nu Flevoland), werden honderden scheepswrakken gevonden in de vroegere Zuiderzee. De collectie aantekeningen van deze opgravingen wordt nu beheerd door Batavialand.
Batavialand koos voor Karmac Informatie & Innovatie als partner om hun maritieme opgravingsarchief te digitaliseren. Annet Knol, bibliothecaris van Batavialand en verantwoordelijk voor de digitalisering: ‘Onze relatie gaat al een tijdje terug, dus die basis was er al. Bovendien wist ik dat Karmac ook digitaliseert voor grote erfgoedinstellingen zoals de Koninklijke Bibliotheek. Dan weet je dat je erop kunt vertrouwen dat het werk bij Karmac in goede handen is.’
Annet vervolgt: ‘Het waren vooral heel veel verkenningsrapporten, foto’s en fotokaarten. Allemaal historisch en natuurlijk vergeeld. Heel bijzonder zijn de veldboekjes uit de jaren ‘40. Met deze boekjes in de borstzak maakten archeologen vroeger ter plekke, bij de opgravingen, hun eerste aantekeningen. Erg waardevol, je kunt je voorstellen hoe kwetsbaar ook.’ Veel documenten kon Karmac in bulk op een doorvoerscanner digitaliseren. ‘Maar die kleine veldboekjes moesten heel secuur handmatig worden gedigitaliseerd. En dat is heel goed gelukt.’
Bij de start ging de accountmanager van Karmac bij Batavialand langs om te inventariseren wat Annet exact voor ogen had. Hij keek mee naar de soorten informatiedragers en de volumes. Op basis daarvan stelde hij een offerte op. Annet: ‘De accountmanager dacht goed met ons mee en had duidelijk veel kennis van zaken. Dat was prettig.’ Daarna startte Karmac met de test van een eerste omvangrijk proefdossier. Als controle doorliep dit dossier alle afgesproken stappen. ‘Toen dat goed ging, konden we met een gerust hart aan de slag met de rest. Heel essentieel natuurlijk.’
Vanwege het specialistische onderwerp sprak Annet met Karmac af dat Batavialand de dossiers zelf scanklaar zou maken. ‘Onze maritiem archeoloog en ik sorteerden de documenten nauwkeurig op inhoud en verwijderden alle nietjes, paperclips en tapes’, vertelt Annet. Steeds haalde Karmac de batches op, scande ze zorgvuldig en bracht de dossiers weer terug. ‘Zo werkten we ongeveer een jaar efficiënt door. In zo’n omvangrijk proces moet je natuurlijk ook wel eens een hobbel nemen, maar samen vonden we altijd de juiste oplossing. De basis is vertrouwen, dat zit goed. We zijn nu bijna klaar.’
‘De scans zijn echt goed van kwaliteit. De metadata is ook keurig verwerkt, dat zag er prima uit.’ Annet is blij dat de collectie nu voor iedereen digitaal beschikbaar is. ‘Natuurlijk werkt het voor onze eigen mensen efficiënt, maar nu kunnen ook anderen er makkelijk bij. Zónder hier naartoe te hoeven komen. Maritiem archeologen, andere professionals of mensen die gewoon geïnteresseerd zijn in scheepswrakken. Deze mensen wonen overal. De bijzondere historische maritieme ontdekkingen zijn nu voor iedereen toegankelijk.’
Wie zelf een kijkje wil nemen tussen de scheepswrakken, kan dat inmiddels doen op het platform Dans van het KNAW.
Dat waardevolle stukken in goede handen zijn bij Karmac, blijkt uit een tweede korte opdracht die Annet heeft neergelegd: ‘Op dit moment verwachten we de scans van ruim 700 unieke illustraties van auteur en tekenaar Peter Dorleijn. Van kleine schetsjes tot grootformaten. Hij maakte ze eind vorige eeuw van en over de Zuiderzee. Heel kostbaar materiaal en we willen ze graag veiligstellen voor de toekomst. Vooraf heb ik bij Karmac alles doorgesproken met de projectleider. Ik kon de speciale scanners even bekijken en zien hoe ze professioneel te werk gaan, erg leuk. De scans zijn goed van kwaliteit en ik ben heel tevreden met het resultaat.’
Wilt u meer informatie over digitalisering? Neem dan telefonisch contact met ons op door te bellen naar 0320 286 959 of mail naar info@karmac.nl. Wij voorzien u graag van meer informatie.